Diweddariad i aelodau gan y Corff Llywodraethu Cenedlaethol

Cyflwyniad

Mae'n ddeufis bellach ers ethol y Corff Llywodraethu Cenedlaethol (CLlC) newydd, ac mae hi wedi bod yn gyfnod prysur i'r cyfarwyddwyr newydd. Gosod sylfeini'r Cwmni Cyfyngedig drwy Warant newydd, YesCymru Cyf, oedd y flaenoriaeth gyntaf, a ddechreuodd gyda llu o gyfarfodydd trosglwyddo gyda'r rhan-ddeiliaid sydd wedi bod yn rhedeg y mudiad dros y misoedd diwethaf.  Roedd y cyfarfodydd yn ymwneud ag amrywiaeth o feysydd gwaith gan gynnwys ariannol, cyfreithiol, cyfathrebu a'r cyfryngau cymdeithasol. O'r cyfarfodydd hyn a'r dogfennau trosglwyddo, nododd y CLlC 153 o bwyntiau gweithredu yr oedd angen mynd i'r afael â hwy er mwyn cael y mudiad yn ôl ar ei draed.

Penderfynwyd y byddai'r bwrdd yn rhannu i dair ffrwd gwaith, o 5 cyfarwyddwr yr un, i weithredu'r camau Cyfreithiol, Ariannol a’r gweithdrefnau cyfathrebu - ychwanegwyd ffrwd yn ymwneud â'r grwpiau ers hynny.
Mae'r CLlC yn cyfarfod yn wythnosol, mae'r ffrydiau gwaith yn cyfarfod yn rheolaidd a chynhaliwyd cyfarfodydd misol wyneb yn wyneb, y cyntaf ym mis Chwefror yn Wrecsam, ac yna ym Merthyr Tudful ym mis Mawrth.

Gwaith y ffrydiau hyd yn hyn

Amlinelliad o waith y Tîm Ariannol

Nid cyllid yw'r peth cyntaf sy'n dod i'r meddwl wrth feddwl am annibyniaeth ond fel sefydliad ag aelodau yn ganolog iddo mae'n hanfodol bwysig i ni sicrhau y gallwn ni roi cyfri am bob ceiniog o arian aelodau a'i wario'n ddoeth. O eleni bydd cyfrifon YesCymru yn cael eu rheoli gan gyfrifwyr proffesiynol profiadol sy'n sicrhau cefnogaeth a chraffu annibynnol.

Mae arian aelodaeth eleni wedi'i glustnodi ar gyfer dwy orymdaith, cyhoeddi ail bapur newydd YesCymru, dylunio a lansio gwefan newydd a dylunio ac argraffu taflenni newydd i gefnogi ymgyrchoedd sy'n mynd i'r afael â materion cyfredol. 

Yn ogystal, mae arian ar gael i grwpiau lleol ar gyfer gweithgareddau pwrpasol ledled Cymru a mynychu digwyddiadau cyhoeddus amlwg.

Ac eleni, am y tro cyntaf erioed, bydd cyfran o arian aelodaeth yn cael ei neilltuo mewn cronfa wrth gefn ar gyfer ymgyrch refferendwm ar annibyniaeth i Gymru.

Amlinelliad o waith y Tîm Cyfreithiol

Rydym ni  ar y Pwyllgor Canolog yn ymwybodol o ymddygiad ar-lein a oedd angen gweithredu ar unwaith. O'u herwydd, rydym wedi bod mewn cyswllt â’r heddlu a’r llwyfannau ar-lein perthnasol wrth i ni ymchwilio ymhellach.

Os canfyddir bod y cyfrifon dan sylw yn aelodau, yna byddwn yn atal eu haelodaeth tra fod yr ymchwiliad yn cael ei gynnal.

Yn dilyn ein twf anhygoel a llwyddiannau dros y 18 mis diwethaf, hoffem wneud ein aelodau'n ymwybodol o nifer o leisiau sy'n honni yn gelwyddog eu bod yn cefnogi YesCymru a rhai yn awgrymu neu'n hawlio aelodaeth ffug. Efallai y bydd rhai o'r rhain hyd yn oed yn dweud eu bod yn rhan o'r mudiad annibyniaeth ehangach.

Fe ddylem ni fel y CC, fel aelodau, ac fel grwpiau gweithredol wneud pob ymdrech i ddiystyru’r lleisiau ffug yma lle bo’u bwriadau tuag at ein mudiad mewn yn annidwyll ac yn ddinistriol.

Gofynnwn i bob un ohonom wneud pob ymdrech i gwestiynu a dilysu gwybodaeth sy'n cylchredeg neu sydd wedi ein cyrraedd yn ail law. Rydym yn ymgyrch ddemocrataidd ac mae democratiaeth yn ffynnu yn y goleuni - cofiwch gadarnhau gwybodaeth ar-lein bob amser.

Mae ein mudiad ar gyfer holl bobl Cymru. EinCymru YesCymru . Ni fyddwn yn goddef anoddefgarwch.

Fuo ‘na erioed amser cyn nawr (wel, nid ers 1406) pan mae’r freuddwyd o Gymru annibynnol wedi ymddangos mor ddiriaethol. Yn ystod y flwyddyn ddiwethaf, mae syniad wedi cydio y gallwn ni gyflawni hyn. Gallwn sefyll ar ein traed ein hunain a gwneud yn well ‘na’r hyn sy’n cael ei ganiatáu i ni ar hyn o bryd, wastad ar drugaredd penderfyniadau a wneir ymhell o Gymru. I lawer o bobl, dechreuodd YesCymru ddangos y golau ar ddiwedd y twnel fel sefydliad a oedd yn croesi cysylltiadau gwleidyddol plaid ac yn annog dull unedig. 

Anogodd lawer o bobl nad oedd ganddynt unrhyw hanes o ymgysylltu gwleidyddol i gymryd rhan yn fwy uniongyrchol. I rai, roedd hyn yn golygu ymaelodi, neu ffurfio cangen gartref neu yn y gwaith. Penderfynodd rhai ohonom ni sefyll fel aelodau o’r bwrdd, fel ein bod yn gallu chwarae’n rhan yn y broses hanesyddol yma.

Ein nod yw datblygu dulliau gweithredu llawr gwlad, mynd yn ol allan a siarad â chymunedau dros Gymru, a threfnu’r mudiad drwy ddod yn bresenoldeb gweladwy ledled Cymru. Mae llwyddiant dosbarthiad y papurau newydd yn ein hatgoffa i barhau i feithrin a thyfu ysbryd actifiaeth gymunedol.

Mae potensial Cymru yn wirioneddol dechrau cyffroi pobl, ac maent yn dechrau ymgymryd mewn bod yn rhan o ddyfodol Cymru. Felly, mae'n naturiol bod pawb eisiau dod â'u meddyliau a'u syniadau eu hunain ymlaen ynglŷn â sut y dylai edrych a’r daith y dylen ni ei gymryd i gyrraedd yno. Rydym ni fel y Pwyllgor Canolog yn siarad ag aelodau a changhennau ac yn gwneud ein gorau i roi mesurau ar waith a all sicrhau y bydd aelodau'n cael cyfle i fowldio siâp y mudiad.

Mae'r pwyllgor yn wirfoddolwyr ac yn rhoi eu hamser a'u sgiliau am ddim, gyda nod cyffredin: Cymru annibynnol. Ni fydd pawb yn cytuno â'i gilydd ac rydyn ni'n ceisio newid y ffordd rydyn ni'n gwneud pethau er mwyn dod â'r aelodaeth a'r Pwyllgor ynghyd.

Ond os gwelwch yn dda, ni ddylai unrhyw un, aelod pwyllgor nac aelodaeth ehangach, orfod dioddef camdriniaeth, ensyniadau, ymosodiadau personol na chael eu henw da wedi’i bardduo. Mae yna ymdeimlad gwirioneddol o gyffro a brwdfrydedd ac mae aelodau'n ddiamynedd i'r mudiad symud ymlaen, ond mae'n bwysig ein bod ni'n ei wneud yn y ffordd iawn.

Rydyn ni i gyd eisiau sicrhau bod YesCymru yn agored, yn deg, yn gynhwysol ac yn gynrychioliadol, ac yn ofod lle gallwn ni gael dadl adeiladol am siâp Cymru’r dyfodol.

Mae YC yn cymryd unrhyw honiadau o dorri data o ddifrif ac ar hyn o bryd rydym yn cynnal ymchwiliad i honiad a ddaeth i’n sylw y bore yma.

Wrth i'r ymchwiliad gael ei gynnal, byddem yn gofyn i bawb ymatal rhag ailadrodd neu rannu honiadau di-sail hyd yma.

Bore 'ma tynnwyd sylw YesCymru at gartwn yn ymosod ar aelod o CC gan gyn-ddarparwr gwasanaeth ac aelod o YesCymru. Credwn fod y darlun hwn yn ailadrodd rhaffau gwrth-semitig ac wedi'i gynllunio i frifo aelod o'r CC.

Er bod YesCymru yn annog trafodaethau ymhlith ei aelodau, ei gefnogwyr a'r gymuned ehangach, ni allwn oddef bwlio, aflonyddu na gwrth-semitiaeth o unrhyw fath ac mae angen i ni weithredu trwy atal yr aelod ar unwaith a thynnu ei waith yn ôl o'n pecyn croeso wrth aros ymchwiliad.

Gwnaed YesCymru yn ymwybodol bod aelodau pwyllgor canolog YesCymru a staff YesCymru wedi’u tagedu a'u haflonyddu, ni fyddwn ni fel sefydliad yn goddef aflonyddu na chamdriniaeth o aelodau pwyllgor a staff.

Mae gan YesCymru ddyletswydd gofal, a chyfrifoldeb dros les aelodau ein pwyllgor canolog a'n staff, rydym yn cymryd hynny o ddifrif.

Cyflogir staff YesCymru i weithredu ar ran y pwyllgor canolog etholedig, nid yw'r staff yn gwneud penderfyniadau democrataidd, mae'r pwyllgor canolog yn gwneud hynny. Felly os yw aelod am godi mater neu gyflwyno awgrym ynglŷn â'r sefydliad, rydym yn eu cynghori i wneud hynny trwy'r sianeli cywir, aelodau eu pwyllgor etholedig.

Mae aelodau pwyllgor YesCymru yn cael eu hethol i weithredu ar ran yr aelodau, ac mae'n ddemocrataidd gywir a theg i aelodau ofyn cwestiynau iddynt, a chodi syniadau. Mae YesCymru wedi sefydlu llwybrau addas i wneud hynny, am ragor o wybodaeth gweler adran ‘Cymryd Rhan’ ar wefan YesCymru. Ee; cyn bo hir byddwn yn lansio ein caffi ar-lein cyntaf i aelodau, y gall unrhyw aelod ei fynychu!

Gofynnwn i bob aelod ddefnyddio'r sianeli perthnasol a phriodol i gysylltu ag aelodau’r pwyllgor canolog.

YesCymru yw un o sefydliadau gwleidyddol mwyaf Cymru, a’r mudiadau gwleidyddol sy’n tyfu gyflymaf yn y DU! Rydym ni fel sefydliad yn cydnabod na fydd ein gwrthwynebwyr yn gweithredu yn yr ysbryd gorau ac y byddant yn ceisio tanseilio'r sefydliad. O'r herwydd, gofynnwn i aelodau ddefnyddio’r sianeli a phrosesau priodol i gysylltu ag aelodau pwyllgor canolog, fel y gallwn ymateb yn iawn i'ch syniadau a'ch cwestiynau.

Pwyllgor Canolog YesCymru

Mae arolwg barn newydd yn dangos bod cefnogaeth sylweddol i drosglwyddo rhagor o rymoedd i Senedd Cymru.

Mewn arolwg barn gan YouGov ar ran YesCymru, yr ymgyrch dros Gymru annibynnol, dywedodd 59% o ymatebwyr â barn ac a fyddai’n pleidleisio y byddent yn cefnogi opsiwn “devo-max” mewn refferendwm.

Byddai’r hyn sy’n cael ei alw’n ‘devo-max’ yn golygu trosglwyddo grymoedd o San Steffan i Senedd Cymru yng Nghaerdydd, byddai’n cynnwys rheolaeth dros drethi a lles, a byddai’r nesa peth at annibyniaeth. 

Dywedodd Cadeirydd YesCymru, Sion Jobbins: 

“Yn wyneb sylwadau Boris Johnson bod datganoli yn ‘gamgymeriad’ mae’n hen bryd i Lywodraeth Cymru feddwl o ddifri beth mae’n dymuno i ddigwydd a gwneud ei safbwynt ar gyfansoddiad y Deyrnas Gyfunol yn hollol glir. Mae’n amlwg bod pobl Cymru yn gweld gwerth datganoli, ond gyda hynny dan fygythiad gan y Ceidwadwyr yn San Steffan mae angen i ni i gyd uno er mwyn amddiffyn ein democratiaeth.

“Bydd Ceidwadwyr Johnson gyda ni am bedair mlynedd arall yn San Steffan. Maen nhw ar dân eisiau cael gwared â’n Senedd felly beth mae Llywodraeth Cymru yn mynd i’w wneud i amddiffyn a chryfhau ein Senedd? 

“Y ffordd orau i amddiffyn pobl Cymru yw i bobl Cymru fod â rheolaeth dros ei faterion ei hun, a bod yn wlad annibynnol. Bydden ni yn yr un sefyllfa â Gweriniaeth Iwerddon wedyn; all San Steffan ddim cael gwared ar senedd Iwerddon ar fympwy. Dydy hynny ddim ar y bwrdd ar hyn o bryd, ond gallai fod, dim ond i ni sicrhau ei fod yn fater trafod yn etholiadau’r Senedd ym mis Mai.

“Bu twf aruthrol yn nifer aelodau YesCymru dros yr wythnosau diwethaf, mae gyda ni dros 15,000 o aelodau erbyn hyn. Ond mae rhywbeth i’w ddweud am y ffaith nad yw’r un blaid wleidyddol wedi gweld twf o’r fath. Mae yna ddyhead gwirioneddol am newid ond dydy pobl ddim yn teimlo mai trwy bleidiau gwleidyddol y bydd y newid hynny’n digwydd. All yr un plaid wleidyddol gymeryd cefnogwyr YesCymru yn ganiataol. 

“O’r ddwy brif blaid unoliaethol yng Nghymru dim ond safbwynt y Ceidwadwyr sy’n glir - maen nhw eisiau dadwneud datganoli. Mae bryd nawr i’r Blaid Lafur ddatgan ei safbwynt am y sefyllfa gyfansoddiadol. Dydy aros i’r Blaid Lafur ennill grym yn San Steffan yn 2024 ddim yn opsiwn, yn enwedig o ystyried bod y Ceidwadwyr yn bwriadu cael gwared o 20% o seddi Cymreig, a’i bod yn debygol y bydd yr Alban wedi gadael San Steffan erbyn hynny.”

Roedd cefnogaeth i gynyddu grymodd y Senedd trwy ‘devo-max’ ym mhob rhan o Gymru, dywedodd 64% o ymatebwyr oed â barn yng Nghaerdydd a chanol de Cymru y byddent yn pleidleisio dros hynny, dyna lle gwelwyd y gefnogaeth fwyaf.

Roedd cefnogaeth sylweddol i devo-max ymysg ymatebwyr ifanc hefyd, dywedodd 82% o’r rhai rhwng 18-24 oedd â barn y byddent yn pleidleisio dros ragor o rymoedd i Gymru.

Y cwestiwn a ofynwyd oedd: "Pe bai refferendwm yfory ar drosglwyddo mwy o bwerau i Senedd Cymru, gan gynnwys rheoli treth a lles, ond heb gynnwys amddiffyn a materion tramor, sut fyddech chi'n pleidleisio? A ddylid trosglwyddo mwy o bwerau i' Senedd Cymru?"

Cymru
DYLID 59%

Grwpiau oedran
18-24 - DYLID 82%
25-49 - DYLID 73%
50-64 - DYLID 51%
65+ - DYLID 43%

Ardaloedd
Caerdydd a Canol De - DYLID 64%
Dwyrain De - DYLID 63%
Y canolbarth a’r gorllewin - DYLID 61%
Gogledd  - DYLID 53%
Gorllewin De - DYLID 52%

Ar ddechrau'r flwyddyn roedd gan YesCymru tua 2,500 o aelodau, ond mae cyfuniad o ffactorau wedi sicrhau fod yr ymgyrch dros annibyniaeth wedi mynd o nerth i nerth. Roedd yr aelodaeth wedi mwy na threblu i dros 8,000 erbyn canol mis Hydref, ac erbyn hyn mae bron wedi dyblu unwaith eto i dros 15,000 o aelodau taledig mewn 3 wythnos.

Croesawodd Sion Jobbins, Cadeirydd YesCymru, yr aelodau newydd, meddai: “Mae hyn yn newyddion gwych! Mae YesCymru yn benderfynol o greu mudiad torfol croesawgar, lliwgar a blaengar dros annibyniaeth. Rydym yn credu y bydd yna refferendwm dros annibyniaeth yn yr Alban yn y blynyddoedd nesa, ac yna ail-uno Iwerddon. Felly beth fydd yn digwydd i Gymru?"

"Mae’r ffordd mae San Steffan wedi ymdrin â COVID-19 wedi dangos i bobl Cymru y gall ein Senedd weithredu yn llawer mwy effeithiol na San Steffan."

"Ar yr adegau mae ein Senedd wedi anwybyddu San Steffan a rhoi Cymru yn gyntaf, rydym wedi gweithredu yn fwy effeithiol. Cafodd y clo pythefnos yng Nghymru, sy’n anodd ac yn straen ar bob un ohonom, ei watwar gan San Steffan a rhannau o’r cyfryngau Llundeinig. Ond erbyn hyn mae Llywodraeth San Steffan wedi gorfod gosod cyfnod clo yn Lloegr, ac am fwy o amser. Lle mae Cymru yn arwain, mae eraill yn dilyn."

"Ond nid yw datganoli yn ddigonol. Rhaid i ni sicrhau annibyniaeth."

"Nid San Steffan yw’r ateb i’n problemau. Ym Mesur y Farchnad Fewnol - dan gochl dogfen ddiflas nad oes angen i ni yng Nghymru boeni amdani - cymerodd San Steffan bwerau oddi ar ein Senedd, pwerau yr ydym wedi'u hennill mewn dau refferendwm."

"Rydym wedi gweld y Llywodraeth Dorïaidd yn Llundain yn rhoi contractau gwerth biliynau i'w ffrindiau, gydag arian yn cael ei dalu ymlaen llaw i gwmnïau newydd sbon ddarparu PPE sydd ddim yn gweithio. Cafodd tua £12bn – mwy na’r gyllideb iechyd cyfan yng Nghymru – ei wastraffu ar system trac ac olrhain sydd braidd yn gweithio!"

"Nid yw San Steffan yn poeni am Gymru. Gofynnodd Prif Weinidog Cymru i San Steffan am arian, a hyd yn oed addo ei ad-dalu, i gefnogi ein busnesau a’n pobl. Dywedodd San Steffan “NA”. Pan gyhoeddodd Johnson y cloi mis o hyd yn Lloegr, yn sydyn roedd arian diddiwedd ar gael!"

"Mae’r aelodau newydd hyn wedi ychwanegu hwb enfawr i’r mudiad. Mae ein haelodau yn fywiog ac yn angerddol yn eu penderfyniad i adeiladu Cymru newydd sy'n gofalu ar ôl holl drigolion Cymru."

"Mae 2021 yn mynd i fod yn flwyddyn ddiddorol iawn yn hanes Cymru, a dwi’n sicr y bydd YesCymru a’r ymgyrch dros annibyniaeth yn parhau i fynd o nerth i nerth."

Mae YesCymru, yr ymgyrch dros annibyniaeth i Gymru, wedi gweld cynnydd enfawr mewn cefnogaeth eleni, gan gyrraedd 8,000 aelod yn ddiweddar, i fyny o tua 2,500 o aelod ar ddechrau'r flwyddyn.

Croesawodd Sion Jobbins, Cadeirydd YesCymru, yr aelodau newydd, meddai: “Mae hyn yn newyddion gwych! Mae’r aelodau newydd hyn wedi ychwanegu hwb enfawr i’r mudiad. Mae ein haelodau yn fywiog ac yn angerddol yn eu penderfyniad i adeiladu Cymru newydd sy'n gofalu ar ôl holl drigolion Cymru.

“Yr hyn sydd wedi helpu i gyflymu twf YesCymru, yw bod pobl wedi gweld bod ein Senedd yn llawer mwy cymwys i redeg materion Cymru’ na San Steffan, a gallwn wneud hynny gyda mwy o empathi a thosturi hefyd.

“Ni fu ymgyrchu traddodiadol yn bosibl eleni, roedd rhaid i ni ganslo tair gorymdaith annibyniaeth fawr yn Wrecsam, Abertawe a Thredegar o achos Covid-19, ond mae ein haelodau yn ddisglair ac yn arloesol ac rydym eisoes yn gweld ffyrdd newydd o argyhoeddi eraill o’r angen am annibyniaeth. Mae 2021 yn mynd i fod yn flwyddyn ddiddorol iawn yn hanes Cymru, a dwi’n sicr y bydd YesCymru a’r ymgyrch dros annibyniaeth yn parhau i fynd o nerth i nerth”