Annibyniaeth yn Dy Boced

Pennod 1

Cyflwyniad

Mae angen gwirioneddol am y llyfryn hwn sydd yn eich dwylo. Pleidleisiodd y Deyrnas Gyfunol i adael yr Undeb Ewropeaidd yn 2016. Mae’r Alban yn paratoi ar gyfer ail refferendwm ar annibyniaeth. Daeth ailuno Iwerddon yn bosibilrwydd real. Mae’r Deyrnas Gyfunol yn newid yn sylfaenol ac mae’n hollbwysig na chaiff Cymru ei gadael ar ôl.

Darllenwch fwy

Pennod 2

Pam Annibyniaeth?

Bwriad y llyfryn hwn yw ateb eich cwestiynau am annibyniaeth i Gymru mewn modd syml, gonest a chryno. Mae wedi’i anelu at bobl sy’n chwilfrydig, yn ansicr neu hyd yn oed yn gwbl amheus. Ein nod yn y canllaw hwn yw ei dweud hi fel y mae, a chyflwyno ffeithiau yn eglur. Bydd yn rhoi’r wybodaeth sydd ei hangen arnoch i fod yn fwy hyderus am Gymru annibynnol – ac i ddylanwadu ar bobl eraill.

Darllenwch fwy

Pennod 3

Pam nad yw datganoli’n ddigon, a pha wahaniaeth fyddai annibyniaeth yn ei wneud?

Ers 1999, mae Llywodraeth Cymru wedi cael cyfrifoldeb dros rai agweddau ar bolisi cyhoeddus, fel iechyd, addysg, llywodraeth leol, datblygu economaidd, a’r Gymraeg. Felly pam fod angen annibyniaeth? Allwn ni ddim gweithio gyda’r gyfundrefn sydd ohoni?

Darllenwch fwy

Pennod 4

Gwneud Cymru’n gyfoethocach

Un o’r rhesymau rydyn ni’n dadlau dros annibyniaeth yw oherwydd ein bod yn credu y gall fod yn fodd o roi hwb i economi Cymru, ac o ehangu’r sylfaen drethu er mwyn gwella ansawdd bywyd pobl yng Nghymru. Ar hyn o bryd rydyn ni’n cael ein gorfodi i ddewis rhwng torri gwariant neu godi trethi.

Darllenwch fwy

Pennod 5

A all Cymru fforddio bod yn annibynnol?

Efallai fod annibyniaeth yn ddeniadol fel syniad, ond a fyddai’n gweithio’n ymarferol? A all Cymru fforddio sefyll ar ei thraed ei hun?

Darllenwch fwy

Pennod 6

Y Bunt, yr Ewro neu Bunt Cymru?

Yn ystod dadl y refferendwm yn yr Alban yn 2014, roedd cryn sôn am ddyfodol polisi ariannol. Mae’r Albanwyr eisoes yn cyhoeddi eu papurau banc eu hunain, ond yn y pen draw, Banc Lloegr sy’n eu gwarantu. Byddai cyhoeddi arian Cymru yn ddatblygiad newydd, ond mae’n faes lle byddai annibyniaeth yn caniatáu inni wneud y dewis iawn ar gyfer ein hamgylchiadau economaidd ein hunain.

Darllenwch fwy

Pennod 7

Beth am y Frenhiniaeth?

Barn YesCymru yw ei bod yn well cadw mater annibyniaeth a mater y frenhiniaeth ar wahân. Gall pobl sy’n cefnogi annibyniaeth i Gymru, neu sy’n chwilfrydig ynglŷn ag annibyniaeth, fod o blaid cadw’r frenhiniaeth, ac mae pobl eraill yn weriniaethwyr pybyr.

Darllenwch fwy

Pennod 8

Cyfansoddiad i Gymru

Ym 1997, pleidleisiodd pobl Cymru, mewn refferendwm, i gefnogi datganoli. Ddwy flynedd wedyn, sefydlwyd Cynulliad Cenedlaethol Cymru (Senedd Cymru yw’r enw swyddogol bellach). Yn 2011, pleidleisiodd pobl Cymru mewn refferendwm arall, y tro hwn i gynyddu pwerau deddfu’r Senedd. Yn ystod proses Brexit, mae Llywodraeth y Deyrnas Gyfunol wedi ceisio dwyn pwerau yn ôl iddi hi’i hun drwy Fil y Farchnad Fewnol. Mae hyn er gwaetha’r ffaith mai Llywodraeth Cymru oedd yn gyfrifol am y pwerau hynny (o’r UE) cyn Brexit.

Darllenwch fwy

Pennod 9

Cymru, y byd a Brexit

Ychydig iawn o ddylanwad sydd gan Gymru ar faterion byd-eang ar hyn o bryd. Ar y llwyfan rhyngwladol, llywodraeth San Steffan sy’n siarad ar ran y Deyrnas Gyfunol gyfan. Gan mai Lloegr yw 84 y cant o boblogaeth y Deyrnas Gyfunol, anghenion Lloegr sy’n gyrru ein trafodaethau a’n perthynas â gwledydd eraill. Gwelsom hyn eisoes yn ystod trafodaethau Brexit: ym mis Ionawr 2017, datgelwyd bod llywodraeth Prydain yn ystyried mai blaenoriaeth isel yw’r diwydiant dur yn nhrafodaethau masnach y dyfodol. Nid yw’n bwysig i Loegr, ac felly caiff ei anfon i gefn y ciw.

Darllenwch fwy

Pennod 10

Amddiffyn

Un o brif swyddogaethau unrhyw lywodraeth yw amddiffyn ei dinasyddion. Mae hyn yn golygu llawer mwy na chael awyrlu a llongau cludo awyrennau; mae hefyd yn golygu ein diogelu rhag niwed, ar ba bynnag ffurf y daw – boed yn fygythiad milwrol, yn drychineb a wnaed gan ddyn neu’n drychineb naturiol. Felly’r cwestiwn cyntaf i’w ofyn yw: ‘Rhag beth mae angen amddiffyn Cymru?’

Darllenwch fwy

Pennod 11

Mewnfudo a Chenedligrwydd

Fel cenedl annibynnol, Cymru fyddai’n penderfynu pwy a allai groesi ein ffiniau, boed i fyw yma dros dro (wrth astudio mewn prifysgol, er enghraifft), neu i roi bywyd newydd i’w hunain a’u teuluoedd. Fe allen ni ddewis ffin galed, ond nid dyma’r unig opsiwn, ac ni fyddai annibyniaeth yn golygu bod angen gwarchodwyr ar Bont Hafren.

Darllenwch fwy

Pennod 12

Ond beth am......?

Bydd y syniad o annibyniaeth yn apelio at nifer o bobl, ond mae nifer yn poeni fod hyn fel cadw’r brych a thaflu’r babi! Mae adeiladu democratiaeth newydd yn swnio’n gyffrous, ond y gofid i’r rhan fwyaf o bobl yw y gallai hyn droi eu bywydau wyneb i waered dros nos.

Darllenwch fwy

Pennod 13

Y llwybr tuag at Annibyniaeth

Dim ond os bydd pobl Cymru yn dymuno hynny y gall Cymru fod yn annibynnol. Byddai’n rhaid i fwyafrif pleidleiswyr Cymru gefnogi annibyniaeth mewn refferendwm wedi’i gydnabod gan lywodraeth Cymru a llywodraeth San Steffan.

Darllenwch fwy

Pennod 14

Sut alla’ i helpu i wireddu hyn?

Nod YesCymru yw ennill annibyniaeth i Gymru er mwyn gwella’r ffordd y caiff ein gwlad ei llywodraethu. Rydyn ni’n credu mewn dinasyddiaeth gynhwysol, sy’n croesawu ac yn dathlu’r ffaith fod pawb – o ba bynnag gefndir – sy’n dewis gwneud Cymru yn gartref iddyn nhw yn ddinasyddion llawn yn y Gymru newydd. Os ydych chi’n cefnogi’r nod hwn:

Darllenwch fwy